Ferìgou
Lavandula angustifolia
Lamiaceae Labiaceae
Àutri noum : Devèndo, Lavando, Lavando-fino, Douvèndo, Badasso.
Noms en français : Lavande à feuilles étroites, Lavande vraie.
Descripcioun :Quouro se parlo de lavando, au nostre, se parlo de ferìgou o de devèndo. Es uno planto que vèn bèn dins li relarg roucassous de mountagno majamen sus lis adré. Se recounèis à soun espigo noun ramificado e à si fueio estrecho.
Usanço :Li proumiéri lavando fuguèron culido tre lou siècle XIXen ("culi li lavando dins lou sóuvage"). A la fin dóu siècle tout acò èi bèn engibra. Lis ome o li femo e lis enfant, segound li relarg, van dins li baiassiero emé lou voulamo e la trousso (lou guenchoun) pèr n'en faire la recordo. A la debuto dóu siècle XXen, aparèisson li proumié champ e li destilarié. Lis annado 1930 fuguèron l'age d'or de la lavando. Aro se n'en cultivo enca 4000 eitaro.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 15 à 60 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Lavandula
Famiho : Lamiaceae
Famiho classico : Labiaceae
Ordre : Labiales
Coulour de la flour :
Bluio
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 0,8 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à avoust
Liò : Relarg à jóuinis aubret
- Roucaio
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Coulinen
Couroulougi : Eurimediterranenco-Nord-Ouèst
Ref. sc. : Lavandula angustifolia Mill., 1768
(= Lavandula vera DC., 1915 )
Amelanchié-coutounous(-di-Pirenéu)
Cotoneaster pyrenaicus
Rosaceae
Nom en français : Cotonéaster des Pyrénées.
Descripcioun :Pichot amelanchié-coutounous de mountagno proche dóu sòu. Se recounèis à si quàuqui flour roso, si fueio plato sènso péu, e à si fru gaire noumbrous e arange.
Usanço :Li fru d'amelanchié-coutounous soun pas manjadis e tóuti empouisounant.
Port : Aubret
Taio : 5 à 30 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Cotoneaster
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 1000 à 2200 m
Aparado : Noun
Jun à juliet
Liò : Pelouso
- Roucaio
- Esboudèu
Estànci : Mountagnard à Aupen
Couroulougi : Ouroufito-Ouèst-Éuropo
Ref. sc. : Cotoneaster pyrenaicus Gand., 1875
(= Cotoneaster juranus auct. )